سفيد و سياه

"بر خلاف آنچه هنر و ادبيات مدرن مدتها تلاش كرده اند تا به ما بياموزند كه آدمها، افكار و رويدادها را سفيد و سياه نبينيم، من هرگز نتوانسته ام ذهن خود را از اين مبارزه دايمى دو قطب خير و شر،روشنايى و تاريكى رها كنم. زندگى نمى تواند منتظر بماند تا اطلاعات و آگاهى ما كامل شود. بايد لب به سخن گشود و پيش از آن كه مبارزه به پايان رسد، از يك طرف جانبدارى كرد.

مبارزه اى كه در آن يك طرف جهل و خرافه است، تناقض و مغالطه است كه شوكران خشونت و ارعاب مينوشاند. غيرت فروشى بزدلانه است. رياكارى و دروغ است كه با تحميق تحميل ميشود. استثمار و بردگى است. هراس از تجربه كردن و دانستن است، شانه بالا انداختن در مقابل رنج ديگران است. شستن دستان و تماشاى تصليب است...

آن طرف تلاش براى دانستن است. خطر خطا كردن است. خواست بهبود اوضاع خود و جهان خود است. درس گرفتن از گذشته است. به مبارزه طلبيدن آن چيزى است كه مسلط و مسلم فرض شده است. شريك شدن در آلام ديگران است. تعهد به حقيقت است. آن طرف همدردى است و فداكارى و پرهيز. آن طرف شجاعت و نجابت و شرافت است." ويل دورانت - دفاع از هند

آن طرف على معظمى است.