۱۳۹۴ دی ۶, یکشنبه

آیا تصمیم دارد ترجام را سربکشد؟


«ترجام» توافق‌نامه نیست که بشود آن را نقض یا اجرا کرد یا برای اجرای آن شرایطِ جدید تعیین کرد، به معنای دقیقِ کلمه جام است: جامِ زهر، مشابهِ آن جامی که سقراط سرکشید. به آن «*تــ*رجام» می‌گوییم چون «Toxin» (به معنیِ زهر) با «T» شروع می‌شود.

دوشنبه ۷ دیِ ۹۴ «روزِ توافق» است. (همینطوری به این روز می‌گوییم «روز توافق»: دلیلِ خاصی ندارد.) سمینارهای فلسفهٔ تحلیلیِ IPM دوشنبه‌ها برگزار می‌شود و این دوشنبه (۷ دی) قرار است دربارهٔ موضوعی که به تصمیم‌گیری بی‌ارتباط نیست مطالبی بگویم. این سخنرانی ابتدا قرار بود دوشنبه ۷ ادیبهشتِ ۹۴ انجام شود. زمانی که قرارِ آن را تنظیم می‌کردیم و حتی تا چند هفته‌ای قبل از موعدِ مقرر تصمیم داشتم که طبقِ قرار در همان دوشنبه ۷ اردیبشهت ۹۴ مقاله را ارائه کنم؛ تصمیم داشتم (/قصد داشتم) این کار را بکنم، نه اینکه صرفاً می‌گفتم یا وانمود می‌کردم که تصمیمی دارم (/قصد دارم). آدمیزاد اما گاهی تصمیمش را تغییر می‌دهد: پیشنهاد کردم بجایم مهراد المطهری سخنرانی کند؛ موافقت کردند: آن کسی که دوشنبه ۷ اردیبهشت در IPM سخنرانی کرد من نبودم، موضوع صحبتش هم به تصمیم‌گیری ارتباطی نداشت. (راستی یادم رفت بگویم: به پژوهشگاهِ دانشگاه‌های بنیادی می‌گویند «IPM» چون «Institute» با «I» شروع می‌شود، «Physics» با «P» و «Mathematics» با «M»؛ هرچند دلیلِ واقعی و درست این است که چون «Philosophy» با «P» شروع می‌شود.)

ترجام در روزِ توافق (از کمی پیش از ۷ بعدازظهر برای مدتی) در IPM خواهد بود. به هر کسی که آن روز بین ساعتِ سه تا چهار بعدازظهر به IPM بیاید و دستِ کم هنگامی که به IPM وارد می‌شود *تصمیم داشته باشد* ترجام را سربکشد همان روز پیش از ساعت ۶ یک فقره چکِ یک میلیون دلاری پرداخت خواهد شد که همان روز می‌تواند آن را نقد کند. (لازم نیست در سمینار فلسفه تحلیلی شرکت کند؛ حتی لازم نیست تصمیم داشته باشد که شرکت کند.)

درست است که ترجامِ جامِ زهر است و سرکشیدنِ آن قطعاً باعثِ مرگ می‌شود اما شرطِ پرداختِ مبلغِ ذکر شده این نیست که ترجام را سربکشید، شرطِ پرداختِ مبلغ این است که هنگامِ ورد به IPM تصمیم داشته باشید (/قصد داشته باشید) که ترجام را سربکشید؛ سرکشیدنِ ترجام ضرورتی ندارد اما اینکه بگویید یا وانمود کنید که تصمیم دارید نیز کفایت نمی‌کند. همکاران ما در پژوهشکدهٔ علوم شناختیِ IPM‌ با استفاده از تکنولوژی‌ها و روش‌های علمی روز می‌توانند به دقت مشخص کنند که آیا شما در هنگام ورد به IPM به‌راستی قصد داشتید (/تصمیم داشتید) ترجام را سر بکشید یا خیر. فرایند راستی‌آزمایی و محاسباتِ مربوط به سرعت انجام می‌شود و در صورتی که تأیید شود که در هنگامِ ورود به‌راستی قصد داشته‌اید که در ساعتِ ۷ ترجام را سربکشید، پیش از ساعت ۶ یک فقره چکِ یک میلیون دلاری به نامِ شخصِ خودتان دریافت خواهید کرد که می‌توانید آن را «همان روز» نقد کنید: همان روز  دقیقاً یک ماه بعد از روزِ توافق است؛ به این روز می‌گوییم «همان روز» چون همان روزی است که می‌‌توانید چک را نقد کنید.

...
ضمناً شرکت در سمینارهای فلسفه تحلیلیِ IPM آزاد است؛ مقالهٔ «The Toxin Puzzle» نیز مقالهٔ کوتاهی است.